Культура речи саха : Отклонения от традиционного узуса

  • автор:
  • специальность ВАК РФ: 10.02.06
  • научная степень: Кандидатская
  • год, место защиты: 2000, Якутск
  • количество страниц: 245 с.
  • бесплатно скачать автореферат
  • стоимость: 240,00 руб.
  • нашли дешевле: сделаем скидку
  • формат: PDF + TXT (текстовый слой)
pdftxt

действует скидка от количества
2 диссертации по 223 руб.
3, 4 диссертации по 216 руб.
5, 6 диссертаций по 204 руб.
7 и более диссертаций по 192 руб.
Титульный лист Культура речи саха : Отклонения от традиционного узуса
Оглавление Культура речи саха : Отклонения от традиционного узуса
Содержание Культура речи саха : Отклонения от традиционного узуса
Вы всегда можете написать нам и мы предоставим оригиналы страниц диссертации для ознакомления
ИЬИНЭЭБИТЭ
Киириитэ
Маигнайгы твгулэ. Тыл култууратын туеЬуу
1.1. Тьш угэЬин уонна литэрэтииринэй тыл нуорбатын
ейдебулун чопчулааЬын
1.2. Саха билинтги тылын угэЬин уларыйыытын майгыта
уонна кэринэ
Тумугэ
Иккис твгулэ. Саха тылын уйэлээх угэЬиттэн ис сылтадынан
туорааЬын
2.1. Сан-а дордоонун тутгуу уйэлээх угэЬин кэЬии Дордоонноро аралдьыЬар тыллары ис вйдебуллэрин
бутуйуу
2.2. Тьш сурун хасааЬын дьадатыы тумугэр тьш уйэлээх
угэЬин кэЬи.и
2.2.1. Тьш эргэриититтэн тыл дьадайыыта
Ытык тыллары тутгумуу
Анал аат итэдэстийиитэ
2.2.2. Тиэриминй тутгубакка быЬаарыытын тутгуу
2.2.3. Тьш ханыытын тутгубакка тылы дьадатыы
2.2.4. Тьшы истиилинэн атыныраан, туттубакка дьадатыы
Болкулуор тыла диэн туттумуу
’’КуЬадан” тьш даэн туттумуу
2.2.5. Чугас суолталаах тыллар ис вйдебуллэрин буккуйуу
2.2.6. Олох уларыйыытытган тутулукгаах тьш угэЬин кэЬии
2.3. Морполуогуйада сыЬыаннаах туорааЬын
2.3.1. Тылы имитэн-хомутан тутгуу
Туттуу туЬук
Терут бэйэни туЬаайыы
Бэйэни туЬаайыы туттуллуута
ДадааЬын аат туттуллуута
2.3.2. Саха тылын ис кыадын туЬаныы
2.4. Этгшни сааЬылааЬынтга тьш уйэлээх угэйин кэЬии
СепсеЬуу ситимэ
Сыстыы ситимэ
Тардыы ситимэ
Салайыы ситимэ
2.4.1. Тьш вйдвбулунэн ситимэ
Тумугэ
Yhyc твгулэ. Нуучча тылын сабыдыальшан тыл уйэлээх
угэЬиттэн туорааЬын
3.1. Саха тылын дордоонун нуучча тылын сабыдыалынан
уларытыы
3.2. Саха тылын нуучча тылынан утуруйуу
3.2.1. Тьш сорох аран-атын утуруйэн, тылы дьадатыы
3.2.2. Туруору тылбаас (содула)
3.2.3. Кэнсэлээрийэ тыла. Иэйиитэ суох тыл
Халыып тылы тутгуу
Сыыс тылы туттуу
3.2.4. Тиэримшпгэ талайыы
3.2.5. Аны-аны тыллары биир оноро сатааЬын
3.3. Нуучча тылын тутула саха тылын тутулун уларытыыта
Нуучча тылын дадаайын аатын сыЬыарыытын ылыныы
Нуучча тылын дадааЬын аата тардьш ситимин утэйиитэ
Да§ааЬын ааты, сыКыаты буккуйуу
Нуучча тылын сыЪыата саха тылыгар тутгуллуута
3.3.2. Нуучча тылын тутула саха тылыгар етен киириитэ
Нуучча ылын киэбин сахалыы сан а киэбэ оностуу
Нуучча тьшын уустарын ылыныы
Нуучча тьшын элбэх ахсаанын суЬэн ылыы 1S2
3.3.3. Туохтууру туттуу
Атынтан туЬаайыыны хото туттуу
Нуучча тьшын атынтан туЬаайыытын кеЬерен ьшыы
Атынтан туЬаайыы уустук керунун туттуу
ТуЬаайыы сыЬыарыытын “танааЬын”
3.4. Нуучча тылын ситимин саха тылыгар квЬервн тутгуу
Сына быЬаарыы
Нуучча тьшын этиитин олугун суЬэн ылыы
Салайыы ситимин ис номодун уларытыы
Арыала суох салайыы
Тумугэ
Улэ тумугэ
Литэрэтиирэ испииЬэгэ
Сыйыарыылара: Тиэримин тылдьыта
Кылгатыы испиийэгэ
Тылцьыт испииИ эгэ

Киириитэ
Тнэмэ тирээн турара. Билишги лиггкибиистикэБЭ, чуолаан тьш култууратын уерэтиигэ, тыл угэйин (языковой узус) боппуруостара ситэ керуллэ иликтэр. Ол тьш култууратын угус биллэр чинчийээччилэр дойдуларыгар байылыыр наассыйалар бэрэстэбиитэллэрэ буолалларынан быйаарыллыан сеп. Кинилэр аБыйах ахсааннаах уонна соторутаадыта сурукгаммыт омуктар бэрэстэбиитэллэриттэн уратылара - тьш угэйэ тайы-быйа уларыйан хаалыыта кинилэр тылларыгар киЬи бардалыыр кэмин ийинэн суойаабат. Тиитилинэй наассыйалар литэрэтииринэй тылларыгар атын омук тылын сабыдыала дуона суода биллэр. Оттон адыйах ахсааннаах, соторутаадыттан суруктаах тиитилинэй наассыйалар тылларыгар байылыыр улахан омуктар тылларын сабьадыала итиниэхэ холооно суох улахан буолар. Сайдыылаах литэрэтииринэй тыллаах, уііун, баай литэрэтииринэй угэстээх баЬылыыр тиитилинэй наассыйалар тыллара-встере толору хомуллан, ноуучунайдык чинчиллэн, бар дьон туЬатыгар тахсыбыта быданнаадыттан. Биирдиилээн тьшлар, тыллар халбан'наабат холбойуктара о.д.а. лиэксикэ биирдэмнэрэ хомуллан, аркыып буондаларыгар хараллан тураллар, суол-суол хаартыскаларга, тылдьытгарга, босуобуйаларга киирэллэр, нуорбаланаллар эбэтэр нуорбалыыр гына наарданаллар. Оннук тылларга литэрэтииринэй нуорба анаан уерэтиллэр, дьондго-сэргэдэ тарБатыллар (бырыппагаандаланар); судаарыстыба, наассыйа муьгутуур кунду баайын (сыаннайын) курдук керен, сокуонунан аран-аччЫлыыр. Ол ийин литэрэтииринэй тыллара сайда, барБара турар.
(ол аата: бэйэтин айылгытыгар бас бэриннэрэр) кыахтаах
буолладына — ол, уерэхтээхтэр этэллэрин курдук, куустээх тыл. Куустээх тьш — тыыннаах, елбет тьш. Оттон омук тьшын (аакгныыр тылы) кыайбакка, атын омук тьшыгар кемуллэр, тьшын айьшгытын алдьаттарар, уларыггарар буолладына — ол ryha туспа. Омук тьшын дордоонун бэйэ тьшын сокуонугар бас бэрнннэрбэтэх тьш тыына хараарар. Тыл уерэхтээдэ Фатима Улесбиева балкаардар киэнник туттар туерт ашар тыБыынча тылларын сутэрбиттэрин быЬааран, — бу наассыйа уйулдатын дынг дьаалай туорэ сургэйэн уларытар кестуу диэн тумукгээбит (ЛГ, 1989, 09.08, ГІ.Мовчан ыст.). Онон сутуйар уонна аангныыр тьшлар тереебут тьшы кемер-сыыБырдар, айьшгытын аддьатар, уларытар урусхаллыыр эрэ кыахтаахтар. Саха тьшыгар хас туттуллумтуо тыл туггуллубат буолтун аахпыт учуонай суох. Ол эрээри дьон кэпсэтэр тьшыгар ханнык тыллары туттубакка, нуучча тылынан солбуйан сандрарын барыллаан аадыахха сеп, аадыахха баар.
1.2. Саха билин н и тылын угэЬин уларыйыытын майгыта уонна кэршгэ
Тыл — норуот тыын кыБалдата. Ону улаханлга уурбат, суолталаабат быБыы баар. “Саха тыла сайдар, билинтнптин курдук сайдыбыта, чэлгийбитэ диэн суох,” — дииллэр. Ол кестен турар харады баайыы. Кырдьык, кудээринэ кердеххе: дьон билиети курдук уерэхтэммитэ, учуонай, норуот суруйааччыта беде элбээбитэ, урдук соло беде диэлийбитэ урут хаЬан да суода. Ол урдунэн тьшы билии, тылга убаныы биллэ (быста да диэххэ
Вы всегда можете написать нам и мы предоставим оригиналы страниц диссертации для ознакомления

Рекомендуемые диссертации данного раздела